Zoals ook in 2020 hebben de maatregelen om het corona virus onder controle te krijgen een ongekend grote impact gehad op de hele culturele sector. Ook in 2021 is het grootste deel van het jaar de culturele sector in Deventer dicht geweest. Grote evenementen zijn niet doorgegaan, voorstellingen en concerten konden maar mondjesmaat en voor veel minder publiek worden aangeboden, een groot deel van het amateur en verenigingsleven heeft stil gelegen. Musea en bibliotheken hebben iets meer ruimte gekregen om hun activiteiten aan te kunnen blijven bieden. Digitale activiteiten zijn waar mogelijk ontplooit en individuele makers hebben flink veel materiaal geproduceerd, maar over het algemeen heeft het culturele leven lang niet zo geboeid en gebloeid als waar ze toe in staat is. Het langere termijn karakter van de corona crisis heeft er zelfs voor gezorgd dat technisch, inhoudelijke en horeca personeel op zoek is gegaan naar andere banen, hetgeen de start van de sector na de crisis bemoeilijkt.

In november 2020 is het Uitvoeringsprogramma vastgesteld, met bijbehorende amendementen en moties. Hiermee is een concrete invulling gegeven aan de cultuurvisie en kon worden gestart met het werken in programmalijnen binnen de culturele sector, het toewerken naar meerjarige afspraken en het creëren van meer flexibele ruimte voor programmatische activiteiten. Het Uitvoeringsprogramma Cultuur 2021-2024 is onder invloed van de corona crisis van start gegaan met het eenjarig subsidiëren van de instellingen in 2021, daar de exploitatie van meerdere partijen onzeker bleef. De meerjarenplannen van de instellingen blijven gelden, middels addenda zijn de prestatieafspraken voor 2021 bijgesteld. De onderlinge samenwerking (door bijvoorbeeld gezamenlijk programma aanbod, onderling uitlenen van personeel) heeft de banden in de sector verstevigd en er is een traject gestart om ook bedrijfsmatige samenwerking tussen de instellingen te verstevigen.

Eind 2021 zijn, conform amendement van de raad, daar waar dat kon meerjarige subsidie afspraken 2022-2024 gemaakt binnen het huidige financiële kader. In enkele gevallen is besloten enkel voor 2022 te subsidiëren daar waar de langjarige prestaties in relatie tot de exploitatiemogelijkheden teveel onzekerheid met zich meenamen.

De nieuwe programmasubsidieregeling cultuur heeft zijn eerste volledige jaar gedraaid. In drie rondes zijn in totaal 51 aanvragen ingediend, verdeelt over de categorieën professionele culturele producties en presentaties, cultuureducatie en culturele projecten met meer economische betekenis. Onder de aanvragers zaten ook nieuwe partijen. De adviescommissie is uitgebreid met Apeldoorn, zodat ook in cultuurregio verband naar de culturele aanvragen werd gekeken. Omdat het programma minder subsidieaanvragen kreeg onder invloed van corona, is besloten het Coronaloket te verlengen om (individuele) makers en organisatoren te ondersteunen in het coronaproof ontplooien van activiteiten. Hiermee zijn 43 aanvragen gehonoreerd, met name voor makers in de hoek van muziek, beeldende kunst en erfgoed.

De ontvangen rijksmiddelen voor schade herstel als gevolg van de corona crisis komen ten goede aan de culturele sector. Deze zijn medio 2021 ingezet om de exploitatietekorten 2020 bij de culturele instellingen, verenigingen en stichtingen in het Deventer culturele veld te compenseren.

De geplande programmasessies om vorm en inhoud te geven aan het werken in programmalijnen, konden ook dit jaar geen doorgang vinden. Binnen en tussen de verschillende programmalijnen hebben zich, in gezamenlijkheid, echter wel ontwikkelingen voorgedaan.

Ontwikkelingen bij verschillende instellingen

In 2021 is de initiatieffase doorlopen van het project huisvesting Burgerweeshuis, volgens de Leidraad Grote Projecten. Eind januari 2022 heeft de gemeenteraad besloten om het project naar de volgende fase, de verkenningsfase, te brengen. Het besluit betreft het starten van de verkenningsfase op basis van het scenario ‘in een keer over’ naar de locatie Sint Olafstraat 5 (Stiho).
Daarnaast is door middel van een participatietraject met omwonenden van het Burgerweeshuis, gekomen tot een helder afsprakenkader, waarbinnen Burgerweeshuis in de tussentijd tot de verhuizing zo goed mogelijk kan exploiteren op de huidige locatie, waar de organisatie te maken heeft met een last onder dwangsom vanwege geluidsoverlast.

MIMIK opende haar deuren voor zover de coronamaatregelen dat toelieten. Publiek en vrijwilligers genoten van films en theater- en dansvoorstellingen in het nieuwe onderkomen van MIMIK. De horeca is door de maatregelen mondjesmaat open geweest, maar toch heeft het publiek smakelijk kennis kunnen maken met de nieuwe keuken. De organisatie heeft in 2021 vertrouwen opgedaan in de potentie van MIMIK voor de toekomst, zowel inhoudelijk als zakelijk, en ziet dat mede in de grote interesse voor zakelijk verhuur terug.

De Deventer Schouwburg is als gevolg van coronamaatregelen grote delen van 2021 gesloten gebleven. Wanneer het kon heeft het podium haar deuren geopend voor publiek, binnen de geldende restricties. In de zomer van 2021 is de initiatieffase voor de Nieuwe Keizer afgerond. In samenwerking met een gemeentelijk projectteam werkt de nieuwe directie aan de doorontwikkeling van het cultureel centrum in het project ‘De Nieuwe Keizer’, waarbij de Leidraad Grote Project wordt gevolgd. De toekomstige organisatie is beoogd zich te richten op het combineren van diverse functies, waaronder de schouwburgfunctie, een (zakelijk) congresfunctie, een verhuurfunctie voor amateurkunst en een horecafunctie. In 2021 hebben MIMIK en de Deventer Schouwburg één directeur gekregen. Hiermee is een stap gemaakt in het verder vormgeven aan de inhoudelijke en organisatorische samenwerking tussen de beide podiumkunsten instellingen.

Het Kunstcircuit bouwde haar intermediaire functie tussen cultuureducatie, uitvoering en het onderwijs, de amateursector en het sociaal domein verder uit door mede te faciliteren en organiseren wat er wel mogelijk was qua activiteiten binnen de geldende restricties, zoals debatten en kennis- en netwerkbijeenkomsten. Met succes zijn cultuureducatiemiddelen voor de periode 2021-2024 verworven in het kader van de provinciale regeling Cultuur aan de Basis. Daarnaast is Kunstcircuit actief betrokken bij de mogelijke doorontwikkeling van het cultureel centrum in De Nieuwe Keizer.

De Bibliotheek werkte verder aan het vernieuwend programmeren van een moderne bibliotheek in een steeds meer veranderende, meer digitale maatschappij. Samen met partners uit de stad en de programma’s meedoen, onderwijs en werk & inkomen wordt onderzocht welke rol de bibliotheek kan spelen in brede maatschappelijke vraagstukken.

Salland 1 heeft de zendmachtiging voor Deventer toegewezen gekregen en werkt, samen met Drtv, aan de vorming van een bovenlokale steekomroep met ruimte voor meer journalistiek kwaliteit.

De samenwerking met de stedelijke cultuurregio Stedendriehoek is voortgezet. De provincie Overijssel heeft met de versterkingsprogramma cultuur een impuls gegeven aan de culturele sector waar ook de Stedendriehoek gebruik van heeft kunnen maken. Het Theaterschip heeft samen met partners uit Apeldoorn en Zutphen (o.a. het NJON) meerjarige subsidie ontvangen voor De Werf, een plek voor startende makers in de podiumsector. Burgerweeshuis (en partners als De Nieuwe Oost – pop Deventer (BIS instelling) e.a.) hebben een meerjarige subsidie ontvangen voor STROOM, een ontwikkelplek voor muziek-makers. Met daarnaast ook de IJSSELBIËNNALE, die in 2021 landelijk succes boekte, wordt hiermee een enorme impuls gegeven aan het bovenlokale en regionale aspect van de culturele sector. Het Havenkwartier en eiland in Deventer krijgt hierdoor nog meer karakter. Het Kunstenlab heeft met meerjarige subsidie vanuit het Mondriaanfonds haar positie in de beeldende kunsten sector kunnen verstevigen en zet in op een stevige productie keten met aandacht voor de inzet van kunstenaars op domeinen buiten de kunst en cultuur.

Dit jaar gaven we concreet vorm aan convenant 2021-2024 met het Landsdeel Oost en het Ministerie van OCW en verstevigden we de samenwerking met de provincie en stedelijke regio Zwolle.

Erfgoed 2020

In 2021 zagen we dat het aantal kleine en grote ruimtelijke ontwikkelingen waarbij ruimtelijk Erfgoed betrokken was, verder toenam. Bij de gebiedsontwikkelingen van de Stadscampus van Topicus en de herontwikkelingen van de voormalige fabriekslocaties van Senzora, Roto-Smeets en Smyrna speelt Erfgoed een beeldbepalende rol. De gemeenteraad opdracht om behoud van de Cobercoschoorsteen te onderzoeken en stelde hiervoor ook middelen beschikbaar. Ook is de Uitvoeringsagenda ruimtelijk erfgoed opgesteld waaruit de beleidsopgaven voor de komende jaren naar voren komen. Daarnaast is op aangeven van de Erfgoedpartijen, een grote stap gezet in de waardering van mogelijk monumentale gebouwen in de 19de eeuwse schil rond de binnenstad. Het Beeldkwaliteitsplan voor de binnenstad is vastgesteld, waarbij de raad bijzondere aandacht vroeg voor het evenwicht tussen de duurzaamheidsambitie van de Gemeente Deventer en het Erfgoedbelang. Ook bij Archeologie vroegen de ruimtelijke ontwikkelingen om veel aandacht en inzet. Voorafgaand en tijdens het project Lebuïnuspleinen vond veel archeologisch onderzoek plaats.

De stichting Deventer Verhaal had door de Coronasituatie ook in een deel van 2021 te maken met een museumsluiting. Hiervan werd bij het Speelgoedmuseum gebruik gemaakt door de geplande verbouwing en herinrichting naar voren te halen en in september kon een prachtig vernieuwd Speelgoedmuseum worden geopend. Open Monumentendag kon door de versoepelde maatregelen wel weer fysiek plaatsvinden. HCO presenteerde in 2021 haar nieuwe naam: Collectie Overijsel. Deze nieuwe naam past bij een nieuwe inhoudelijke koers, met inzet op een duurzaam bruikbare Erfgoedcollectie Overijssel die informatie en inspiratie voor iedereen biedt, over verleden, heden en toekomst. De Athenaeumbibliotheek bleef in Coronatijd werken aan de (digitale) ontsluiting van haar collecties. Zo presenteerde ze in 2021 de Hidden Deventer App waarin Katharina Kerstkens je door het laat 15de eeuwse Deventer leidt.